HET DERDE DUEL:Schiet de democratie tekort?
zondag 24 maart 2019 om 11 uur - Nottebohmzaal
In elk geval merken we allerlei bewegingen die om en rond onze parlementaire democratie hangen, in Europa en in eigen land. En zo dadelijk wordt van ons verwacht dat we onze democratische stemplicht vervullen. Terecht een plicht? We moeten het democratisch systeem ten volle verdedigen want het is de minst slechte staatsvorm die we ter beschikking hebben, zoiets zei Churchill ooit. Een negatieve definiëring van hoe we het best onze samenlevingen besturen. Hebben we niets beters als verdediging? En welk democratisch systeem dan? Want ook dat is allerminst eenduidig. Is de Brexit niet een gevolg van het Engelse democratische systeem dat moeilijk compromissen toelaat? Ook onze eigen parlementaire democratie is nooit zonder kritiek. Allerlei sociale bewegingen, van de arbeidersbeweging tot andere emancipatiebewegingen hebben impact gezocht buiten (en binnen) het partijenstelsel. Meerderen storen zich trouwens, vanuit diverse overwegingen, aan die overtrokken particratie bij ons. De civil society (de directe reacties van een bevolking op haar leef- en werkomstandigheden) vraagt om invloed. Samenlevingsproblemen evolueren zo snel, zijn zo complex en kunnen zo prangend zijn, dat een systeem met geregelde verkiezingen geen antwoord meer kan bieden. Burgers zijn vaker meer expert ter zake geworden dan politici en hun adviseurs.En daartegenover: valt het populisme niet sluipend de democratische besluitvorming aan? Met als andere uiterste hiertegenover het installeren van vormen van directe democratie. Telkens weer duiken er nieuwe varianten op om de directe invloed van de bevolking in het politieke systeem te realiseren. Het fenomeen van de burgerparticipatie neemt heel verschillende vormen aan. Er zijn de hele hesjes die als een soort ongeleide anarchistische beweging invloed willen verwerven. Zij vallen o.a. terug op een eis van referenda. Er zijn de klimaatbetogingen van ongeruste, zeg maar angstige jongeren (in hun eigen woorden) die daarenboven geen antwoord krijgen van de politiek omdat die zich voorbereiden op nieuwe verkiezingen en hun vingers niet willen verbranden. Maar ook de voorzitter van de Europese Unie ontliep zijn verantwoordelijkheid. Wou de betekenis van deze internationale beweging niet zien. Sterker, hij veronachtzaamde ze deerniswekkend.
Er is het moeizaam afgedwongen succes rond de Ringproblematiek in Antwerpen, met een burgerbeweging die in een samenwerkingsmodel is getreden met het stadsbestuur. Succes oogstte in een compleet vastgelopen dossier. Onze Duitstalige Gemeenschap pakt uit met een model van burgerparticipatie. Gelote burgers zullen permanent betrokken worden bij de besluitvorming: een wereldprimeur.
Stof genoeg voor een splijtend duel tussen Liesbeth Van Impe, hoofdredacteur van het Nieuwsblad en een dwarsligger bij uitstek als Peter Terryn, zelfverklaard minister van Agitatie. Duelmeester voor deze gelegenheid is Philip Heylen, ex-cultuurschepen van de stad Antwerpen. Op Zondag 24 maart om 11.00 vechten zij het uit in de Nottebohmzaal (Consciencebibliotheek) te Antwerpen.
Hierbij nog enkele links over het thema Democratie:
